SIGHTSEEING IN KLASSIEK SITTARD 

(EN MEER), 22-10-2024

Onder leiding van stadsgids Peer Boselie (historicus en theoloog) gaan vandaag negentien leden van de ASV wandelen door een bruisend hart van Sittard. We hebben geluk, het is prima wandelweer. Om twee uur staat Boselie met de rug naar het bijna lege Ligneplein – houdt hij niet zo van het strakke Lignecomplex?! - voor ons gezelschap. Boselie, oud-stadsarchivaris van Sittard, weet zijn kennis op een aangename manier over te brengen. Hij vertelt dat Sittard ooit het bezit was van de graaf van Valkenburg en veel later behoorde bij Beieren (medeoorzaak dat Limburgers en de Pruus zo goed met elkaar kunnen opschieten?).

We gaan samen aan de wandel, de beek wordt gepasseerd en dan is er ineens 'veel volk', dit vanwege het oktoberfeest. In deze week worden er 200.000 bezoekers verwacht. De kermis krijgt nolens volens (tegen wil en dank. red.) onze volle aandacht, maar van het Beierse feest zelf zien we slechts her en der enkele dragers van Dirndl's en Lederhosens; de bierdrinkers leven zich uit op een aansluitende locatie. In de Kapittelstraat vertoont zich het Erfgoedcentrum De Domijnen. Dit gebouw werd in 1863 gebouwd als stadsschool, Toon Hermans heeft er nog op school gezeten. Een beeld van hem staat voor het gebouw. Een volgend item: Bij het ovale kerkplein is op een deur in zoete kleuren een schildering van Sint Rosa te zien; zij is de patroonheilige van Sittard.

Vervolgens komen we bij de gotische Sint Petruskerk (of Grote Kerk). De toren is 83 meter hoog en is daarmee de hoogste kerktoren van Limburg en aldus 20 centimeter hoger dan de Petrus Bandenkerk in Venray! De oorspronkelijke kerk voor rond de 2000 mensen is circa 1360 gebouwd van speksteen. Ik ga de kerk binnen en ruik de vertrouwde kerkgeur. Vervolgens zie ik een consequente toepassing van donker hout. Beroemd zijn de oudste koorbanken – begin 15e eeuw - van Nederland. Het altaar is van verfijnd houtsnijwerk. Midden in de kerk staat een zeer hoge preekstoel met uitzonderlijk mooi snijwerk; ook de biechtstoelen zijn weelderig aangekleed. Ik zie alleen nog maar bruine kleuren. Doch plotseling gaat de zon schijnen, nu wordt de kerk bijna feestelijk; het glas-in-lood kleurt de kerk. Bijzonder is het beeld d.d. circa 1350 van de gekruiste Christus in zijn graf. We gaan weer verder voor de volgende stop.

Aan de Oude Markt ligt de Neo Gotische Basiliek van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart; niet te vergelijken met de Petruskerk. Ik ga de kerk binnen en zie een veelkleurige, uniform geverfde kerk; deze is hierdoor zo 'versierd' dat de kerkelijke functies 'onzichtbaar' worden. Volgens derden doet dit gebouw denken aan het Alhambra; "Beatrix vond het verschrikkelijk". Niets is wat het lijkt, alles is geverfd door een schilder die hier ontelbare jaren aan gewerkt heeft. Deze kruisbasiliek is gebouwd door Johannes Kayser - opgeleid door Cuypers – in 1877. Boven het hoofdaltaar prijkt Maria en achter in de kerk staat een piëta. Begin 20e eeuw werd de kerk een bedevaartsoord, de gelovigen kwamen in groten getale naar Sittard; goed voor de commercie.

Ophef in de Sint Michielskerk: In 1938 liep tijdens de mis een ontsnapte circusleeuw tot aan het altaar de kerk in en deed daar zijn boodschap. Er waren geen slachtoffers, en het dier werd weer gevangen. Ter herinnering aan deze gebeurtenis staat er een stenen leeuw bij de ingang van de kerk.

Op naar de 'Geheime tuinen', te beginnen met de Jardin d' Isabelle alwaar een beeld staat van dichter Charles Beltjens ϯ1890 en aansluitend wordt er aandacht besteed aan zijn muze Isabelle. Door in deze tuin een- à tweemaal door het labyrint in het gras te lopen, zoekend naar een levensweg, vindt men een oplossing of rust! Even later zien we een zeer mooie rozentuin 'met alles er op en er aan'. In de Jezuïetentuin is het 'Monument met 1000 boeken' helaas onderkomen door een gebrek aan onderhoud; dit monument zal daardoor voorgoed verwijderd worden. De Ursulinen hebben een indrukwekkende, grote pluktuin aangelegd. Opvallend is de berceau van perenbomen. Aan de rechterzijde zijn de nonnen begraven; iedere zuster heeft dezelfde grafsteen. Gewaarborgd is dat deze graven blijven bestaan.

Langs de grachten aan de voet van de wal van het Bastion Sanderbout lopen we naar de ingang van het fort en gaan daar een trapje af, het open deurtje door en arriveren tenslotte in een ondergronds gangenstelsel. Hier wordt onder andere aandacht besteed aan het voormalige Joodse leven in Sittard. Er is een kleien 3D plattegrond van het vroegere Sittard, en we vinden een origineel kanon en een beeld van het wapen van Sittard, de Leeuw.

Het is mooi geweest, we gaan weer terug naar de niet te ontwijken kermis. Ik heb respect voor het uithoudingsvermogen van de wandelaars en dat men name voor de deelnemers met een rollator, zelfs de trapjes werden genomen! Tenslotte bedanken we Peer Boselie. Hij heeft ons zeer vakkundig begeleid en deed dat op een plezierige en relaxte wijze. Applaus voor de rode, wit, blauwe historicus. P.S. Rode pet, witte haren en blauwe jas.

In de toekomst misschien weer een extra activiteit als deze? In Heerlen?

Frans Lemmers


Maak een gratis website.